Od 1880 roku na ziemi malborskiej rozwija się historia pożarnictwa, która po II wojnie światowej – w 1945 roku zapoczątkowała istnienie zawodowej straży pożarnej w mieście. Tegoroczne obchody Dnia Strażaka połączone z jubileuszem 80-lecia straży zawodowej były okazją do przypomnienia tej drogi, uhonorowania bohaterów i pokazania, jak głęboko strażacy wpisani są w życie lokalnej społeczności.
Korzenie malborskiego pożarnictwa sięgają 1880 roku, kiedy to w Prusach Wschodnich powstał Związek Ochotniczych Straży Pożarnych. W ramach jego działalności organizowano zjazdy również w Malborku, który należał do Regencji Kwidzyńskiej. Choć ewidencję lokalnych straży pożarnych rozpoczęto dopiero w 1921 roku, już pięć lat później w powiecie malborskim funkcjonowało łącznie 19. jednostek, z czego 12. należało do ZOSP. W 1927 roku miejscowa jednostka ochotnicza zyskała nowoczesną motopompę – symbol rozwoju i profesjonalizacji służby.
Podczas II wojny światowej miasto zostało zdewastowane, a budynek remizy – opustoszały i bez sprzętu. Po wyzwoleniu Malborka, w marcu 1945 roku, powołano Zawodowe Pogotowie Straży Pożarnej pod patronatem Rady Miejskiej. Komendantem został chor. Jan Furtak. Początki były skromne – pierwszym sprzętem była ręczna sikawka znaleziona w Lasowicach Wielkich i angielska motopompa z konnym zaprzęgiem.
Na przestrzeni lat malborską straż prowadziło wielu zasłużonych komendantów, w tym ppor. Czesław Kozłowski, ppor. Eugeniusz Kierski, por. poż. Tadeusz Sulikowski, kpt. poż. Jan Klonowski, kpt. poż Zenon Miklis, kpt. poż. Bogdan Staniewski, por. poż. Witold Siekierski, kpt. poż. Feliks Ostrowski, chor. poż. Wacław Giecewicz, p.o. st. chor. poż. Zygmunt Piśkiewicz, ppor. poż. inż. Stanisław Chabel, kpt. Andrzej Zakrzewski, bryg. Adam Zieliński, bryg. Mariusz Dzieciątek. Od marca 2022 roku funkcję tę pełni st. kpt. Damian Tomaszewski.
80. lat w służbie – uroczyste obchody
W niedzielę, 1 czerwca odbyły się uroczystości z okazji 80-lecia Zawodowej Straży Pożarnej w Malborku połączone z Dniem Strażaka. Rozpoczęły się mszą świętą w kościele św. Jana Chrzciciela, po czym uczestnicy przeszli na plac Jagiellończyka, gdzie odbyła się uroczysta zbiórka. Podczas niej wręczono odznaczenia, awanse oraz złożono liczne podziękowania.
- „W czasach, gdy wielu szuka bohaterów w produkcjach Marvela, my mamy ich tu, w Malborku. To ludzie, którzy zamiast peleryn noszą mundury, a zamiast efektów specjalnych mają serce, odwagę i umiejętności. To są prawdziwi bohaterowie naszego świata, bez scenariusza, bez dublerów. Strażacy-ratownicy, ludzie gotowi ryzykować własne życie dla dobra innych” - mówił do zgromadzonych na placu dzieci podczas przemówienia Komendant Powiatowy PSP w Malborku st. kpt. Damian Tomaszewski.
Odznaczenia i awanse
Za długoletnią ofiarną służbę oraz działalność społeczną na rzecz ochrony przeciwpożarowe, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nadał odznakę „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” sześciu funkcjonariuszom, jednemu druhowi Ochotniczej Straży Pożarnej oraz osobie cywilnej.
Srebrną Odznakę „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” otrzymali: dh Władysław Woś, st. kpt. Damian Miklis, kpt. Rafał Lauryn, asp. Krzysztof Bochyński.
Brązową Odznakę „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” otrzymali: kpt. Adam Nosko, st. ogn. Sebastian Lesiński, st. ogn. Dawid Jabliński, Burmistrz Miasta i Gminy Nowy Staw Jerzy Szałach.
Prezydium Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej odznaczyło:
Srebrnym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa st. kpt. Damiana Miklis;
Brązowym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa starostę malborskiego Piotra Szwedowskiego.
Komendant Główny PSP rozkazami personalnymi nadał wyższe stopnie służbowe w korpusie aspirantów jednemu funkcjonariuszowi. Na stopień aspiranta awansowany został mł. asp. Krzysztof Bochyński.
Pomorski Komendant Wojewódzki PSP rozkazami personalnymi nadał wyższe stopnie służbowe w korpusie podoficerów siedmiu funkcjonariuszom.
Na stopień starszego ogniomistrza awansowany został ogn. Krzysztof Popowski.
Na stopień ogniomistrza awansowani zostali: mł. ogn. Paweł Czerniak, mł. ogn. Piotr Komasara, mł. ogn. Łukasz Kosek.
Na stopień starszego sekcyjnego awansowany został sekc. Mateusz Gajewski.
Na stopień sekcyjnego awansowani zostali: st. str. Karol Gołębiewski, st. str. Filip Tubiak.
Komendant Powiatowy PSP w Malborku nadał wyższy stopień służbowy w korpusie szeregowych jednemu funkcjonariuszowi. Na stopień starszego strażaka awansowany został str. Radosław Lewicki.
Komendant Powiatowy PSP w Malborku mianował na wyższe stanowiska służbowe trzech funkcjonariuszy.
Na stanowisko dowódcy zastępu awansowany został mł. asp. Piotr Jarzemski.
Na stanowisko młodszego operatora sprzętu awansowany został ogn. Adam Nadolski.
Na stanowisko ratownika awansowani zostali: ogn. Kośnikowski Michał, sekc. sekc. Sławomir Oliński.
Z okazji jubileuszu 30-lecia KSRG Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wyróżnił dyplomami uznania Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą w Malborku oraz wszystkie jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do KSRG powiatu malborskiego: JRG Malbork, OSP Kończewice, OSP Lasowice Wielkie, OSP Lichnowy, OSP Lisewo Malborskie, OSP Lipinka, OSP Miłoradz, OSP Nowy Staw, OSP Stare Pole, OSP Stogi, OSP Ząbrowo.
Pomorski Komendant Wojewódzki za szczególne zaangażowanie w działaniach ratowniczo-gaśniczych oraz za wzorową postawę i wysokie osiągnięcia w realizacji zadań służbowych wyróżnił nagrodą pieniężną trzech funkcjonariuszy - kpt. Adama Nosko, asp. sztab. Sławomira Prusik, asp. Jędrzeja Podgórskiego.
Ponadto Komendant Powiatowy PSP w Malborku przyznał nagrody pieniężne wszystkim funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym komendy powiatowej.
Starosta Powiatu Malborskiego Piotr Szwedowski - w dowód uznania za dyspozycyjność związaną z zajmowanym stanowiskiem służbowym, a także wykazywanie inicjatywy i kreatywności w odniesieniu do realizowanych zadań przyznał nagrodę finansową dwóm pracownikom korpusu służby cywilnej tutejszej komendy - Kamili Miklis, Grzegorzowi Woźniak.
Florianek i historia w sztuce
Przy Komendzie Powiatowej PSP pojawił się „Florianek” – artystyczna instalacja przedstawiająca strażaka gaszącego pożar zamku. Pomysłodawcą był komendant Tomaszewski, a dzięki wsparciu Starostwa Powiatowego dzieło zostało zrealizowane. W tym samym dniu w Muzeum Miasta Malborka otwarto wystawę „140 LAT 80 Straży Pożarnej w Malborku”, prezentującą bogate zbiory z czasów niemieckich i polskich.
Wydawnictwo jubileuszowe
Z okazji jubileuszu ukazała się również książka „80 lat Zawodowej Straży Pożarnej w Malborku 1945–2025”, która opisuje historię pożarnictwa od średniowiecza po czasy współczesne. Publikacja została zrealizowana przy wsparciu Krajowej Grupy Spożywczej oraz Związku Plantatorów Buraka Cukrowego w Nowym Stawie i Związku Plantatorów Buraka Cukrowego w Malborku.
Prawdziwi bohaterowie są wśród nas
Malborska straż pożarna nie tylko gasi pożary i niesie pomoc w wypadkach – buduje także tożsamość lokalnej wspólnoty. Jej historia to opowieść o poświęceniu, odwadze i służbie drugiemu człowiekowi. Obchody 80-lecia były hołdem złożonym tym, którzy przez dekady stali na straży bezpieczeństwa mieszkańców.

Zapraszamy do obejrzenia wideorelacji z tego wyjątkowego wydarzenia.