Jak pokazują wszystkie badania tam, gdzie została utworzona struktura metropolitalna lepiej zorganizowany jest transport publiczny, połączenia na podstawie jednego biletu są sprawniejsze i szybsze, łatwiej dbać o klimat i czyste powietrze, koordynować planowanie przestrzenne, współpracować przy realizacji inwestycji, wspólnie planować przebieg dróg oraz rozwój zrównoważonej mobilności. To konkretne, codzienne korzyści dla mieszkańców.

Uchwalenie ustawy przez Parlament to prawo do dysponowania dodatkowymi środkami na realizację wspólnych zadań. Powstanie metropolii oznacza, że co roku na Pomorzu zostanie ponad 200 mln zł,  które obecnie trafiają do budżetu państwa.

Korzyści z ustawy metropolitalnej
 

Projekt ustawy dla Pomorza jest wzorowany na rozwiązaniach GZM. Podobnie jak na Śląsku, określa główne zadania związku metropolitalnego, wśród których są: transport zbiorowy, przebieg dróg, strategia, planowanie przestrzenne i promocja. Pomorski projekt zawiera szóste dodatkowe działanie – ochronę środowiska i adaptację do zmian klimatu, na które ze względu na geograficzne położenie jesteśmy jednym z najbardziej narażonych regionów w kraju.
W sierpniu 2017 r. wspólnie mierzyliśmy się ze skutkami nawałnicy, która przeszła przez województwo pomorskie. Nasze gminy coraz częściej doświadczają gwałtownych opadów deszczu, które pociągają za sobą daleko idące skutki zarówno w gospodarcze, jak i środowiskowe. Mamy świadomość, że klimat nie zna granic administracyjnych i tylko wspólne rozwiązania mogą zmniejszyć negatywne następstwa jego zmian. To, co nas łączy ze Śląskiem to rozłożenie ciężaru rozwojowego na wiele ośrodków, nie tylko Gdańsk, Gdynię i Sopot, ale również na Małe Trójmiasto Kaszubskie (Wejherowo, Redę i Rumię) oraz położone na południu Pruszcz Gdański i Tczew.

Projekt ustawy dla Pomorza zawiera ponadto dwa zasadnicze zapisy, które odróżniają go od ustawy metropolitalnej dla Śląska i projektu dla metropolii łódzkiej. Pierwszym z nich jest udział powiatów w związku metropolitalnym. Drugi zaś, z uwagi na silne powiązania funkcjonalne z Elblągiem, daje możliwość włączenia do metropolii samorządów, które leżą poza granicami województwa pomorskiego.

Zyskają mniejsze gminy

Metropolia to przede wszystkim korzyści dla wsi i małych miast. Dodatkowe fundusze dla Pomorza pozwolą na koordynację działań transportowych - na zakup dodatkowych autobusów, tramwajów, trolejbusów i pociągów, a także na stworzenie nowych połączeń i koordynację budowy priorytetowych dla metropolii dróg. Bez ustawy metropolitalnej nie będzie można dostatecznie zadbać o mieszkańców najmniejszych miejscowości i walczyć z wykluczeniem komunikacyjnym, które jest jednym z największych wyzwań naszego kraju. Za inwestycjami w transport idzie poprawa dostępności do specjalistycznych usług lekarskich, szkół, uczelni, instytucji kultury i miejsc pracy. Dodatkowy budżet przełoży się także na wspólną promocję zagraniczną atutów gospodarczych i turystycznych naszych miast i gmin.

Metropolią już jesteśmy. Teraz czas na sformalizowanie współpracy

W 2011 r. z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza powstało stowarzyszenie samorządowe Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot, w którym współdziała 58 samorządów - zarówno gminy miejskie, jak i wiejskie, a także osiem powiatów.
 

14 luty 2014 r., Gdańsk, Dwór Artusa,
Podpisanie Porozumienia Związku Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych

O tym jak doskonale potrafimy współpracować świadczy sukces Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, czyli części Regionalnych Programów Operacyjnych. OMGGS zarządza funduszami europejskimi o wartości 1,76 mld zł, co przekłada się na ponad 180 projektów o wartości 3,13 mld zł. Z tych pieniędzy:

• powstają węzły przesiadkowe,
• finansowana jest termomodernizacja budynków publicznych,
• rewitalizowane są miasta i gminy,
• powstają nowe szpitale geriatryczne,
• powstają przedsiębiorstwa społeczne,
• prawie 18 tys. osób bezrobotnych i zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem dostaje pomoc.

Działanie w obecnej formule – stowarzyszenia gmin i powiatów – pozwala nam realizować wspólne interesy. Efekty naszych działań są z roku na rok coraz bardziej widoczne. Jednak nie jesteśmy w stanie ani finansowo, ani prawnie działać na taką skalę, jaka byłaby w pełni satysfakcjonująca dla wszystkich mieszkańców metropolii. Potrzebujemy do tego nowej formy współpracy między naszymi samorządami, jaką jest związek metropolitalny. Chcielibyśmy tak, jak metropolia śląska móc sięgać po dodatkowe uprawnienia i środki finansowe. Jesteśmy zatem metropolią de facto - teraz potrzebujemy być metropolią de iure.
 

Ustawa metropolitalna w rękach posłów

Powołanie metropolii to temat obecny w debacie publicznej od kilku lat. Za rządów PO-PSL przyjęto ustawę, która zakładała istnienie kilkunastu związków. Miały one powstać 1 lipca 2016 roku. Choć ustawę przyjęto, to rząd następnej kadencji nie wydał odpowiednich rozporządzeń do niej, a w 2017 roku przyjął nowy, przygotowany przez MSWiA, projekt ustawy o związku metropolitalnym jedynie w województwie śląskim. W czerwcu 2016 roku samorządowcy zrzeszeni w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk-Gdynia-Sopot podjęli jednogłośną decyzję o chęci utworzenia związku metropolitalnego w rejonie Trójmiasta. Pomysł poparł również Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich. Inicjatywę wspiera także Unia Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich, a także Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Gdańsku. Mimo szerokiego, ponadpartyjnego poparcia ze strony różnych środowisk, rozmowy z Rządem RP poprzedniej kadencji dotyczące ustawy metropolitalnej dla województwa pomorskiego nie przyniosły efektu.

Za sprawą nowo wybranego Senatu złożonego z doświadczonych samorządowców  projekt ustawy metropolitalnej powrócił do przestrzeni publicznej. 29 stycznia 2020 r. w Ratuszu Głównego Miasta w Gdańsku samorządowcy OMGGS przekazali przygotowany akt prawny na ręce Marszałka Senatu, prof. Tomasza Grodzkiego, który zadeklarował prace nad nim w izbie wyższej. W imieniu OMGGS senatorem wnioskodawcą został Ryszard Świlski. 30 lipca br. połączone senackie komisje, Ustawodawcza oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej pozytywnie zaopiniowały procedowany  projekt.

10 września br. Senatorowie, podczas sesji plenarnej izby wyższej, zdecydowaną większością głosów poparli projekt ustawy metropolitalnej w województwie pomorskim. Za głosowało 86 senatorów, 1 głos wstrzymujący i 2 głosy przeciw. Tym samym projekt ustawy, jako senacka inicjatywa ustawodawcza, został skierowany do Sejmu. O jego dalszych losach zdecydują posłowie.

Więcej informacji:

1. Projekt ustawy

2. Metropolia na Pomorzu - teraz wszystko w rękach posłów

3. Apel do parlamentarzystów o poparcie ustawy metropolitalnej

4. Ustawa metropolitalna dla Pomorza skierowana do Sejmu

5. Pierwszy krok w stronę metropolii na Pomorzu

6. Metropolia na Pomorzu - projekt ustawy trafił do Marszałka Senatu